Estrosis là một bệnh côn trùng xảy ra ở cừu do nhiễm ấu trùng ruồi trâu. Ký sinh trùng lây nhiễm vào vòm họng của động vật - chúng sống ở xoang trán, xoang hàm trên, khoang của các quá trình sừng, xương sàng và trong trường hợp nghiêm trọng là não tham gia vào quá trình này. Tình trạng viêm biểu mô của đường hô hấp trên nếu không được chẩn đoán và điều trị có thể làm giảm năng suất và tử vong của vật nuôi.
Mô tả côn trùng
Ruồi mũi họng thuộc họ Oestridae, một phân họ côn trùng thuộc bộ Diptera.Trong các nguồn về ký sinh trùng, côn trùng được mô tả là loài ruồi dài khoảng 12 mm, có đầu màu vàng và đôi mắt to màu đen. Màu bụng màu xanh, chân ngắn và màu cam, cánh trong suốt. Cơ thể của ruồi trâu được bao phủ bởi lớp lông mịn, đó là lý do tại sao nó trông giống một con ong nghệ. Cơ quan miệng kém phát triển.
Ruồi trâu có thể sống từ ba đến hai mươi ngày, sau đó trọng lượng của nó giảm đi một phần ba. Trong điều kiện khí hậu không thuận lợi, côn trùng bị đóng băng, vòng đời bên trong cơ thể chậm lại. Ruồi mũi họng là loài sinh sản. Con cái có thể phun trực tiếp ấu trùng đang bay vào lỗ mũi của gia súc với số lượng lớn, từ đó chúng xâm nhập vào mũi, xoang trán và vào hầu.
Các giai đoạn phát triển của ký sinh trùng
Ruồi trâu là loài côn trùng có đặc điểm là một chuỗi biến đổi khép kín. Vòng đời hoàn chỉnh là từ giai đoạn ấu trùng đến giai đoạn trưởng thành. Ba giai đoạn hình thành côn trùng được phân biệt bằng các hình thức đặc trưng:
- Ấu trùng của giai đoạn đầu tiên trước khi lột xác đạt chiều dài 4-5 mm và chiều rộng 0,34 mm. Chúng có màu trắng với hai móc kitin sẫm màu ở đầu trước và có nhiều gai rải rác khắp cơ thể. Với móc câu, ấu trùng bám chắc vào màng nhầy của ốc tai mũi và xương sàng, gây viêm mũi và sau đó là viêm mũi có mủ huyết thanh.
- Ở giai đoạn phát triển thứ hai, ấu trùng lột xác, trở nên màu trắng, chiều dài 5-12 mm, chiều rộng lên tới 3 mm. Vào mùa xuân, khi ở trong các xoang trán và khoang của quá trình sừng, ấu trùng lại lột xác và chuyển sang giai đoạn thứ ba.Ấu trùng ăn các mô và chất dịch của cơ thể vật chủ. Nó hòa tan các thành phần rắn bằng các enzyme tiêu da đặc biệt.
- Ở giai đoạn phát triển cuối cùng, ấu trùng ký sinh đạt kích thước dài tới 30 mm và rộng 3-10 mm. Ở phía sau cơ thể ấu trùng có hai lỗ thở. Khi thời tiết ấm áp, ổn định đến, ấu trùng ruồi trâu di cư theo hướng ngược lại, đi vào khoang mũi, từ đó khi cừu hắt hơi, nó sẽ rơi xuống đất, vùi mình trong đất và hóa nhộng.
Con nhộng được sơn màu xám đen, sau đó chuyển sang màu nâu. Kích thước của nó có chiều dài 12 mm, chiều rộng 5 mm. Ở đầu trên của nhộng có một cái mũ để côn trùng trưởng thành, hình thành hoàn chỉnh (imago) chui ra. Quá trình phát triển mất từ hai ngày đến hai tuần.
Triệu chứng của bệnh estrose
Trong tổng số ấu trùng đã xâm nhập vào màng nhầy đường hô hấp của cừu, chỉ có khoảng 20% đạt được các giai đoạn phát triển tiếp theo. Phần còn lại chết và chảy ra ngoài cùng với chất nhầy trong mũi khi con vật hắt hơi và khịt mũi ở giai đoạn đầu. Ký sinh trùng xâm nhập bám vào biểu mô niêm mạc, dẫn đến tổn thương và viêm dữ dội, đồng thời giải phóng các chất nhầy từ đường mũi.
Dấu hiệu chính cho thấy nhiễm trùng estrosis sẽ sớm bắt đầu ở cừu đực là sự thay đổi rõ rệt trong hành vi của vật nuôi. Các con vật rúc vào nhau, trông sợ hãi và bồn chồn, lắc đầu và cử động chân tay. 2-4 ngày sau khi ruồi trâu cái tấn công cừu, chu kỳ phát triển của ấu trùng bắt đầu.
Các triệu chứng nhiễm trùng đầu tiên xuất hiện ở vật nuôi 5-6 ngày sau khi nhiễm bệnh. Các dấu hiệu chính của estrose bao gồm:
- cừu hắt hơi và khịt mũi thường xuyên - đây là cách họ cố gắng giải phóng đường mũi khỏi ấu trùng ký sinh đã xâm nhập vào đó;
- lượng dịch tiết ra từ lỗ mũi tăng mạnh - ngay sau khi bị nhiễm trùng, nó có chất nhầy, chất lỏng, sau đó nó trở nên đặc, trộn lẫn với mủ;
- tắc nghẽn và sưng mũi gần lỗ mũi - một lớp vỏ khô hình thành dịch tiết có mủ dọc theo mép của chúng;
- khó thở với ngáy liên tục - được quan sát do thu hẹp lòng của lỗ mũi, viêm niêm mạc dữ dội;
- mở rộng các hạch bạch huyết dưới hàm;
- nhiệt;
- tình trạng của động vật xấu đi, mất sức.
Trong giai đoạn estrosis tiến triển, màng não bị ảnh hưởng. Trong bối cảnh nhiễm độc nói chung và tổn thương cấu trúc não, khả năng phối hợp cử động bị suy giảm và có thể xảy ra co giật. Những con cừu ốm yếu tụt lại phía sau đàn và thực hiện các động tác mang thai. Ở dạng bệnh lý nghiêm trọng, con vật bị liệt (giảm sức mạnh cơ bắp) và tê liệt các chi, nếu không điều trị, tử vong xảy ra sau 3-5 ngày.
Phương pháp chẩn đoán
Một bác sĩ thú y có kinh nghiệm có thể chẩn đoán bệnh động dục ở cừu đực dựa trên sự kết hợp của các dấu hiệu lâm sàng. Đôi khi cần phải rửa thử đường mũi bằng dung dịch diệt côn trùng - trong trường hợp này, ấu trùng rơi ra môi trường bên ngoài. Bạn có thể tiến hành xét nghiệm trong da (kỹ thuật nghiên cứu dị ứng). Chẩn đoán phân biệt là quan trọng - bệnh động dục ở cừu thường bị nhầm lẫn với bệnh đồng dục. Tuy nhiên, không giống như bệnh động dục, động vật mắc bệnh coenurosis không bị sổ mũi hoặc chảy nước mũi mà chỉ bị mỏng khu trú ở hộp sọ.
Bệnh động dục có thể được chẩn đoán sau cái chết của một con cừu - bên trong màng nhầy của đường hô hấp có những ấu trùng có kích thước 12-15 mm.
Điều trị chứng estrosis
Có một số loại thuốc hiệu quả có tác dụng gần như 100% đối với ấu trùng ruồi trâu:
- “Cyflunit Flock” là chế phẩm ở dạng xịt với thể tích 500 ml, hoàn toàn sẵn sàng để sử dụng. Chỉ cần thoa 7 ml sản phẩm lên da dọc theo cột sống là đủ để bảo vệ chống côn trùng trong 4 tuần;
- “Ivermec” là thuốc ở dạng tiêm, có chứa thành phần ivermectin và vitamin E. Thuốc được tiêm một mũi, mũi thứ hai lặp lại sau 8 ngày. Các chất được hấp thu nhanh chóng và không có dấu vết hoặc áp xe tại chỗ tiêm. Ngoài ruồi, sản phẩm còn được dùng để chống các loại giun tròn tấn công dạ dày và ruột, chấy rận, ve;
- “Clozatrem” là một loại thuốc tiêm dựa trên closantel. Nhờ thành phần này, 10 giờ sau lần tiêm đầu tiên, bạn có thể thoát khỏi sự xâm nhập của giun ruồi, tuyến trùng, sán lá và các ký sinh trùng khác;
- “Butox” là một sản phẩm có đặc tính diệt côn trùng và diệt côn trùng. Nó là chất lỏng nhờn màu vàng nhạt hòa tan trong nước. Thuốc được dùng ở dạng pha loãng, xịt hoặc tắm.
Việc bắt đầu điều trị bằng liệu pháp estrosis kịp thời sẽ loại bỏ ấu trùng trong xoang mũi của cừu, giảm thiểu các biểu hiện lâm sàng của bệnh và ngăn ngừa tử vong ở vật nuôi.
Phòng ngừa sự xuất hiện
Để ngăn ngừa bệnh động dục ở cừu, nên thường xuyên kiểm tra các khu vực chăn nuôi để phát hiện nhộng và ruồi trưởng thành.Sẽ rất hữu ích nếu lắp đặt các tấm chắn để trồng côn trùng gần đàn, trước đó đã xử lý chúng bằng biện pháp quét vôi và bổ sung thuốc trừ sâu.
Điều trị sớm vật nuôi bằng Clozatrem hoặc Ivermek sẽ bảo vệ cừu khỏi bị ruồi trâu tấn công. Nên sử dụng thiết bị bảo vệ và kiểm tra chuồng xem có nhộng và côn trùng trưởng thành thường xuyên từ tháng 5 đến tháng 9 hay không.
